De textielafvalberg verkleinen én mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan een baan helpen. Oxious Talent Factory (OTF) vervult vanuit Feyenoord City een dubbele maatschappelijke missie, vertelt medeoprichter Esther Smit.
Op de plek waar voorheen ingewikkelde chemische en microbiologische analyses werden gedaan, klinkt nu het gezellige gezoem van naaimachines. ‘Dit is de plek waar het werk wordt gedaan,’ zegt Esther Smit met een lach, terwijl ze wijst naar de tien kleermakers die in het voormalige laboratoriumpand in Feyenoord City geconcentreerd aan het werk zijn. Ze leggen de laatste hand aan een paar honderd high-end rugtassen, die worden gemaakt van oud textiel. De rugtassen zijn een kerstgeschenk voor medewerkers van een groot Nederlands bedrijf. Ondanks de strakke deadline is de sfeer gemoedelijk.
Geen diploma’s, wél enorme vakkennis
‘We hebben echt een leuk team,’ zegt Esther. ‘Er werken veel statushouders, maar ook zes mensen uit de bijstand die al langer in Nederland wonen. De gemene deler is dat ze een bepaalde afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Bijvoorbeeld omdat ze alleen de basisschool gevolgd hebben of moeite hebben met de taal. Terwijl ze graag willen werken én ook dingen kunnen!’ Sommige werknemers waren in hun land van herkomst professioneel kleermaker. ‘Zij delen graag hun kennis en ervaring met de andere werknemers én de stagiairs. Er zijn maar weinig plekken waar jongeren het textielvak goed kunnen leren, dus er is veel behoefte aan een goede stageplaats.’ Voor de werknemers zorgt deze baan voor structuur, sociale contacten en zelfvertrouwen. ‘Als mensen zeggen: “Ik gaf mijn leven eerst het cijfer 2, maar nu een 8” – ja, dan maakt mijn hart een sprongetje.’
Vliegende start in Feyenoord City
Esther Smit en haar businesspartner Loes Stapper hebben ervaring in deze branche. Samen zetten ze in 2015 het duurzame textielmerk Oxious op, waarmee ze zich inzetten voor het verkleinen van de economische ongelijkheid voor vrouwen in Turkije. Ook in Nederland wilden Esther en Loes graag sociale impact maken. Daarom namen ze begin 2023 Talent Fabriek 010 over, dat bestond uit drie kleinschalige ateliers in verschillende wijken in Rotterdam. Oxious Talent Factory was geboren en vond een plek in het voormalige laboratorium dat in Feyenoord City was gevestigd. Esther: ‘Het is geweldig dat deze ruimte voor ons beschikbaar was. Daardoor konden we een vliegende start maken. Inmiddels groeien we al bijna uit ons jasje. Het liefst breiden we uit binnen het Feyenoord City-gebied. We zitten hier op ons plek en hebben ook veel werknemers uit Zuid.’
Maatschappelijke uitdagingen bedrijfsmatig oplossen
Esther benadrukt dat OTF geen sociale werkplaats is. ‘We zijn een commercieel bedrijf, dat geld moet verdienen. We krijgen een klein beetje subsidie, verder houden we onze eigen broek op. Dat vraagt ook wat van ons personeel; het is niet vrijblijvend. Het betekent ook dat mensen die het goed doen, in aanmerking komen voor een vast contract.’ Ze vervolgt: ‘Met Oxious Talent Factory laten we zien dat maatschappelijke uitdagingen bedrijfsmatig op te lossen zijn. Bij ons snijdt het maatschappelijke mes aan twee kanten. Onze maatschappelijke missie is dat we tot 2027 honderd mensen een baan willen bieden. En dan hebben we nog onze ecologische missie: de textielafvalberg verkleinen.’
VAN OUDE BEDRIJFSKLEDING NAAR TASSEN
Terwijl ze dat vertelt, wijst Esther naar een grote pallet vol groenblauwe kleding. ‘Dit is een paar dagen geleden binnengekomen. Oude bedrijfskleding en oude banners van KPN. Ze hebben een nieuwe huisstijl, waardoor dit allemaal niet meer gebruikt wordt. Je kunt het weggooien; dan wordt het verbrand en heb je er niks meer aan. Maar je kunt er ook allerlei leuke dingen van maken. Tassen, dekens, rugzakken, noem maar op.’
Toilettassen van voetbalshirts
Iets verderop zetten twee stagiairs van mbo-college Zadkine hun schaar in een voetbalshirt van de Italiaanse club Juventus. Vol trots laat Esther zien waar deze shirts – uit de collectie van vorig seizoen – voor worden gebruikt. ‘Dit wordt een toilettas. Het voetbalshirt combineren we met de achterkant van oude banners en snijafval van Auping-bedden; dat is beide waterafstotend materiaal. De rits is het enige nieuwe aan dit product. Deze opdracht hebben we gekregen via FC88, dat voetbalclubs helpt bij het upcyclen van oude kleding. Voor Juventus-fans is deze toilettas een supertof item.’
Lokaal produceren
‘De textielindustrie is een van de meest vervuilende industrieën ter wereld,’ weet Esther. Ze somt wat cijfers op: de productie van kleding en ander textiel zorgt voor 10% van de wereldwijde CO2– uitstoot, 20% van de watervervuiling en een verspilling van 80 miljard liter water per jaar. ‘Het is onvoorstelbaar hoe we als samenleving met textiel omgaan,’ vervolgt Esther. ‘Alleen al in Nederland gooien we jaarlijks zo’n 300 miljoen kilo textiel weg, waarvan het grootste deel wordt verbrand. We putten de aarde uit. Daar willen we iets tegen doen. Ook omdat de maakindustrie naar verre landen is verplaatst, met slechte arbeidsomstandigheden. Lokale productie is voor alles en iedereen beter. Die vraag neemt toe, . Dat we dat doen met mensen die een steuntje in de rug kunnen gebruiken, maakt het alleen maar mooier.’
Oxious Talent Factory werkt vooralsnog alleen in opdracht van bedrijven. Er zijn ook plannen voor een eigen kledinglijn. Meer weten over Oxious Talent Factory? Bekijk hier de profielpagina van deze (sociale) onderneming.
